Op zoek naar sporen van slavernij
Op de ansichtkaart hiernaast staat de kerk van de Hernhutters of Evangelische Broedergemeente. Deze kerk staat in Zeist en je komt er langs als je de fietsroute volgt langs sporen van slavernij op de Utrechtse Heuvelrug.
Die fietsroute gaat langs de landgoederen en buitenplaatsen die aan het einde van de zeventiende eeuw werden gebouwd aan de randen van de Heuvelrug. Het aantal buitenhuizen groeide nadat in 1815 de weg tussen De Bilt en Rhenen werd bestraat. Sommige families die hier hun buitenhuis lieten bouwen, hadden hun kapitaal verdiend door handel met of beleggingen in de koloniën, bijvoorbeeld in Suriname en Nederlands-Indië.
Zo had de familie Hasselaer, eigenaar van Kasteel Groeneveld te Baarn, belangen in zowel de VOC als de WIC. Beide compagnieën waren betrokken bij slavenhandel en slavernij.
De bewoonster van Landgoed Beukenburg ontving een vergoeding toen op 1 juli 1863 de slavernij werd afgeschaft: zij werd gecompenseerd voor het ‘verlies’ van vrij verklaarde slaven van een Surinaamse plantage, omdat zij voor 1/216 deel eigenares van die plantage.
In de buitenhuizen woonden ook mensen die zich uitspraken tegen slavernij, zoals Eugène van Tuyl van Serooskerken van landgoed Vollenhoven. Hij was de secretaris-penningmeester van de Maatschappij ter bevordering van de afschaffing van de slavernij. Deze anti-slavernij vereniging had op zijn hoogtepunt in 1857 ongeveer 670 leden in heel Nederland.
Lessen over Zeist
Onderstaande kaart wordt gebruikt tijdens de les over sporen van slavernij in de omgeving van Zeist. Centraal staat de Evangelische Broedergemeente (EBG) en hun link met slavernij in Suriname. Voor de docent hebben we een PowerPoint, opdrachtbladen en bronnen. Leerlingen doen zelf onderzoek aan de hand van drie opdrachten. Lees eerst de instructies:
Opdracht 1 De bronnen van de EBG laten zien wat Carl is overkomen op suikerplantage Molhoop. Een tekening van een suikerplantage laat daar meer van zien.
Opdracht 2 De EBG dominee Cornelis Winst Blijd werd in slavernij geboren. Een document uit 1862 toont zijn naam onder de tot slaaf gemaakten op de plantage St. Barbara.
Opdracht 3 Tenslotte onderzoeken leerlingen hoe de leden van de EBG-kerk nu terugkijken op de houding van hun kerk toen tegenover de slavernij in Suriname.
Sporen van Slavernij in Zeist
Mapping Slavery NL Education WordPress Theme
